Vraagstelling
De verpleegkundigen lopen tegen voor praktijkproblemen aan die het werk minder fijn, minder efficient en minder aantrekkelijk maken. De regieverpleegkundigen willen graag innovatieverpleegkundigen zijn.
Daarbij is de vraag van de Academie gekomen of het mogelijk is om professionals in opleiding (Pio’s) van de verpleegkundige vervolgopleidingen hun EOL (Epa overstijgende leerlijn) te laten invullen met een innovatie-opdracht.
Aanpak Spaarne Labs
We hebben Create4Care gevraagd om 3 workshops te geven met het thema: Innoveren kun je leren! We hebben hiervoor een mix van regieverpleegkundigen en praktijkopleiders uitgenodigd om deel te nemen. We hebben ook meekijkers uitgenodigd, waaronder onze Sherpa’s.
Geleerde lessen
We hebben maarliefst 116 concrete praktijkproblemen opgehaald. Met die praktijkproblemen zijn de regieverpleegkundigen aan de gang gegaan. Er worden volop verbindingen gelegd binnen het SG en dat zorgt ervoor dat er een heel aantal opgelost gaan worden. Ook worden er studentenopdrachten aan gekoppeld en geeft het geheel een hele positieve vibe in het ziekenhuis!
Workshops Create4Care brengen meer dan honderd praktijkproblemen aan het licht
‘Alles begint bij communicatie’
Wagentjes die niet goed rijden, lekkende infuussystemen, of condoomcatheters die niet op hun plek willen blijven zitten. Dit zijn enkele van de praktijkproblemen die door Spaarne Labs bij verpleegkundigen werden opgehaald ter voorbereiding op de drie verbeterworkshops van Create4Care. Deze organisatie is initiatiefnemer van een verpleegkundig innovatielab in het Erasmus MC, die oplossingen ontwikkelt (meestal producten) voor verpleegkundige praktijkproblemen.
Elkaar inspireren
Regie-verpleegkundige en coördinator Danielle Vlug van de afdeling psychiatrie was een van de 40 deelnemers. Ze is heel blij met wat de workshops hebben gebracht. Danielle: ‘De workshops waren heel praktisch en laagdrempelig. Vooral het onderdeel waar we in 10 minuten een prototype moesten maken van een soort handprothese vond ik heel leerzaam. Het gaf heel veel energie om met elkaar bezig te zijn om een probleem op te lossen. Je leert van elkaar en brengt elkaar op ideeën. Normaal werken we veel op onze eigen eilandjes, en kan het dus zijn dat je los van elkaar hetzelfde wiel zit uit te vinden. Als we dat meer samen weten te brengen, komen we verder. Daar geloof ik echt in.’
Verkeerde aannames
Maar hoe kan het dat zo veel problemen niet eerder in beeld waren? Volgens Danielle weten verpleegkundigen vaak niet waar en bij wie ze tekortkomingen moeten melden. Veel verpleegkundigen ervaren Ultimo als ondoorzichtig en weinig gebruiksvriendelijk.
Als problemen niet bekend zijn, blijven ze door etteren en ontstaan er makkelijk misverstanden. Neem het voorbeeld van de lekkende infuussystemen. Veel verpleegkundigen bleken ervan overtuigd dat de overstap naar een ander systeem was ingegeven door bezuinigingen. Maar dat is echt niet zo, legt Marloes Bosman uit. Als coördinator medische hulpmiddelen inkoop is zij met haar afdeling verantwoordelijk voor de inkoop van 17.000 verschillende medische hulpmiddelen en producten. ‘Door de strenge wetgeving rondom medische hulpmiddelen in Europa hebben verschillende fabrikanten zich van de Europese markt teruggetrokken. Steeds meer producten zijn daardoor niet langer leverbaar, waardoor we op zoek moeten naar alternatieven. Die zijn niet altijd even makkelijk te vinden, want er is ook een tekort aan grondstoffen. En dan hebben we ook nog te maken met stagnaties in het transport doordat er minder gebruik kan worden gemaakt van de normale aanvoerroutes via het Suezkanaal, of vanuit Rusland en Oekraïne. De lijst met niet leverbare hulpmiddelen wordt dagelijks langer. Het gaat inmiddels om honderden artikelen en producten.’
‘Dat was bij ons totaal onbekend,’ vertelt Danielle. ‘Daardoor werden allerlei onterechte aannames gedaan, bijvoorbeeld dat hulpmiddelen alleen op basis van budget worden geselecteerd en niet worden getest.’ ‘Maar dat beeld klopt echt niet,’ weerlegt Marloes. ‘Als er voor een alternatief hulpmiddelen is gekozen, krijgen de leidinggevenden daarover van ons een mailbericht. Alle nieuwe producten en hulpmiddelen worden getest op de afdeling waar ze het meest worden gebruikt. Vaak zijn dat de IC, of anesthesie. Maar kennelijk kan het zijn dat op een andere afdeling net andere behoeften zijn. Daar zijn we ons nu meer van bewust.’
Alles begint bij communicatie
De lijst praktijkproblemen die verpleegkundigen hebben aangedragen is voor Marloes en haar collega’s een goudmijn. Maar liefst 116 kwamen er op tafel: een aantal dat zowel Marloes als Danielle versteld deed staan. Lang niet alle praktijkproblemen hadden overigens te maken met inkoop van hulpmiddelen. Veel gingen over fysieke belasting of waren IZT-gerelateerd. ‘Maar wat de oorzaak ook is: het raakt me echt dat verpleegkundigen maar door blijven worstelen,’ verzucht Marloes. ‘Ik denk dat zeker de helft van de problemen met hulpmiddelen eenvoudig is op te lossen. Door een goede gebruiksinstructie, uitleg of een aanpassing in het assortiment.’ Om eraan toe te voegen: ‘Die leveringsproblemen zullen blijven en we moeten ook rekening houden met budgetten. Maar laten we alsjeblieft de lijnen kort houden en elkaar opzoeken. Dat kan zo veel frustratie en onbegrip voorkomen.’
‘Alles begint bij de communicatie,’ beaamt Danielle. ‘Toen het probleem met de lekkende infuussystemen eenmaal bekend was bij inkoop, werd het ook direct opgepakt en opgelost. We klagen vaak dat er niet naar ons wordt geluisterd, maar wij als verpleegkundigen mogen ook best iets meer initiatief nemen. Zelf dacht ik ook altijd dat de afdeling inkoop niet benaderbaar was en stapte ik niet op ze af. Maar mede dankzij de workshops heb ik ervaren dat de mensen daar heel open zijn en graag met je willen meedenken. En dat geldt ook voor andere ondersteunende afdelingen, zoals kwaliteit en veiligheid. Als we een afstand ervaren, is dat vaak ook omdat we die zelf in stand houden. Wij hebben als verpleegkundigen veel meer invloed dan we denken. Deuren gaan echt open, maar we moeten wel durven aankloppen. Laten we deze ervaring met inkoop meenemen in het contact met andere ondersteunende afdelingen. Dan weet ik zeker dat er nog veel meer ergernissen en problemen uit de wereld geholpen kunnen worden.’
