Vraagstelling
Hoe meer studenten opleiden met minder mensen? Dat vraagstuk speelde op de chirurgie en de leer werkplaats daar. De nadruk ligt vooral op de verpleegtechnische handelingen in de begeleiding van studenten maar lastige gesprekssituaties vragen ook aandacht en die zijn niet makkelijk te oefenen, je wordt er vooral door overvallen als ze zich aandienen. Hoe kunnen we ook communicatieve vaardigheden versterken en studenten goed voorbereiden op lastige gesprek-vaardigheden?
Aanpak van Spaarne Labs
We zijn Dialogue Trainer tegengekomen, een online gespreksimulatie waarmee je veilig kan oefenen en kan spelen met moeilijke gesprekssituaties. We hebben deze optie laten zien aan de praktijkopleiders van chirurgie. Die waren heel enthousiast en hebben the lead genomen in het ontwikkelen van 5 simulaties geschikt voor het SG.
Ervaringen met online communicatietraining (Dialogue Trainer)
Wat doe je als een collega haar klusje aan jou opdringt, hoe ga je om met een boos familielid van een patiënt of hoe maak je bespreekbaar dat praten over een patiënt midden op de gang ‘not done’ is?
Zorgverleners staan vaak voor uitdagende situaties waarbij communicatieve vaardigheden essentieel zijn, zowel in relatie tot patiënten en hun naasten als onderling. De Dialogue Trainer biedt zorgverleners laagdrempelig de mogelijkheid om online te oefenen welke aanpak het beste werkt. De SGA en Spaarne Labs deden een experiment met deze trainingstool op de afdeling chirurgie, om erachter te komen hoe deze virtuele training werkt.
Wat is de Dialogue Trainer?
De Dialogue Trainer is een online gesprekssimulatie, waarbij je gesprekken voert met virtuele personages. Je kunt in het gesprek steeds kiezen uit verschillende reacties. Nadat je de simulatie hebt gedaan, krijg je direct feedback. De gesprekken richten zich op vijf verschillende situaties, waaronder het omgaan met agressie, het geven en ontvangen van feedback en het coachen van collega’s. De scenario’s zijn ontwikkeld met de input van verpleegkundigen Angela ’t Hooff en Elise Merx, beide verpleegkundigen en praktijkopleiders op de afdeling chirurgie. De verhaallijnen zijn daardoor heel herkenbaar voor de situatie in het SG.
Ervaringen en lessen
Het programma is tussen december 2023 en februari 2024 getest door 31 studenten en 19 verpleegkundigen en onderwijsadviseurs. De resultaten van het oefenen en van de evaluaties zijn nu bekend. Vrijwel alle deelnemers gingen erop vooruit en deden nieuwe inzichten op. Een simulatie duurde gemiddeld 4 minuten, inclusief doornemen van de feedback. Het grote voordeel van de Dialogue Trainer is dat je laagdrempelig en veilig kan experimenteren, ook door juist foute antwoorden te geven, zonder dat je bang hoeft te zijn dat de situatie uit de hand loopt. Dat maakt leren veel minder spannend dan een rollenspel. Alle deelnemers gaven aan dit een prettige, uitdagende en relevante manier van oefenen vonden .
Angela: ‘We hebben goede bijeenkomsten gehad met studenten, waarin de app heel enthousiast is ontvangen. Het lijkt ons zeker de moeite waard om op een leer-werkplaats met dit soort middelen te werken.’
Dialogue Trainer houdt de deelnemers als het ware een spiegel voor, waardoor ze beter inzicht krijgen in de gevolgen van hun eigen gedrag en manier van communiceren. Naar aanleiding van de trainingssessies benoemde het merendeel van de deelnemers een of meerdere geleerde lessen. ‘Iemand niet proberen te overtuigen,’ bijvoorbeeld, of ‘Door samenvatten laten merken dat je echt goed hebt naar iemand hebt geluisterd.’
‘Fijn dat je de simulaties steeds weer opnieuw kon doen. Op deze manier zie je hoe anders het gesprek kan lopen als je voor een ander antwoord kiest. Voor mij was het leerzaam om te ervaren dat bepaalde dingen die ik normaal doe blijkbaar op andere manier beter werken. Ik ben me daar nu bewuster van.’
Hoe Dialogue Trainer wordt aangeboden, bepaalt in hoge mate het enthousiasme voor deelname, zo bleek tijdens het experiment. Voor de studenten verpleegkunde begon het experiment met een startbijeenkomst, georganiseerd door Angela en Elise. Tijdens de bijeenkomst activeerden de studenten hun account en deden ze meteen een eerste speelsessie. Dat werkte uitstekend.
De verpleegkundigen daarentegen kregen alleen een aanmeldlink via de mail. De respons in deze groep was beduidend lager. Al waren degenen die wel met de Dialogue Trainer aan de slag gingen net zo enthousiast als de studenten.
Suzanne (facilitator experiment vanuit Spaarne Labs): ‘Ik vond het heel mooi om te zien hoe enthousiast Angela en Elise waren tijdens het ontwerpproces. Ze hebben enorm geholpen de simulaties relevant te maken en herkenbaar voor de doelgroep. Wat we samen hebben ontdekt tijdens het experiment is dat het vooral werkt als het een onderdeel is van een interventie op een afdeling of van een onderwijsprogramma. Dan is het veel krachtiger en het doel is dan duidelijker. Een los account verstrekken wordt nauwelijks gebruikt en heeft daardoor geen meerwaarde.’
Op dit moment zijn er nog een aantal demo-accounts voor het Spaarne Gasthuis actief. De SG academie experimenteert met het gebruik in groepsverband als onderdeel van lessen over communicatie of als voorbereiding op training met een trainingsacteur. Binnenkort wordt gekeken hoe we het gebruik van de Dialogue Trainer in het SG verder kunnen vormgeven.
Conclusie
De Dialogue Trainer heeft als uiteindelijk doel om verpleegkundigen en verpleegkundig studenten en in de toekomst misschien ook andere doelgroepen een houvast te bieden. Door te oefenen met de scenario’s zullen ze beter voorbereid zijn wanneer ze deze in de praktijk tegenkomen. Dit versterkt hun zelfvertrouwen en maakt dat ze steviger in hun schoenen staan. Dit experiment laat in elk geval zien dat deze tool daarvoor een geschikt trainingsinstrument is.
Meer weten over de Dialogue Trainer? Neem contact op met: Marianne Gommers, mgommers@spaarnegasthuis.nl of Suzanne Bader, sbader@spaarnegasthuis.nl
